Na wstępnie wyjaśnić należy kilka kwestii – po pierwsze o ile można się spierać nad wpływem kamieni szlachetnych na życie i funkcje zdrowotne człowieka, czy kamienie mają moc, czy dają siłę, czy działają stymulująco na zdrowie i poprawiają samopoczucie – to kwestia względna i ja zwykłam mówić, że kamienie mają taką moc jaką sami im nadamy – o tyle kwestia kolorów i ich wpływu na człowieka to rzecz zupełnie inna. Teoria barw i psychologia kolorów to rzecz jak najbardziej na poważnie analizowana przez licznych psychologów i naukowców, a także... speców od reklamy.
Po drugie – ten artykuł to tylko wstęp i siłą rzeczy wiele wątków jedynie pobieżnie poruszy – nie da się w jednym wpisie przedstawić całej gamy znaczeń, historii badań czy zróżnicowania postrzegania barw w zależności od społeczeństw i kultur. To co dla nas może być oczywiste – w innym zakątku ziemi może mieć kompletnie inne znaczenie.
Zainteresowanych zgłębieniem tematu odsyłam do książek psychologicznych i marketingowych – a my zajmiemy się podstawowymi koncepcjami stojącymi za naszymi kolorystycznymi wyborami – także jeśli chodzi o kamienie naturalne!
Barwy składają się z różnej długości fal świetlnych, co oznacza, że ich liczba jest praktycznie nieskończona. Komputery potrafią stworzyć 16mln barw, a ludzkie oko jest w stanie rozróżnić jeszcze więcej. Kolor jest pierwszą rzeczą jaką rejestrujemy oceniając cokolwiek. Rozwinęliśmy w sobie nawyk i potrafimy przypisywać znaczenia konkretnym kolorom. Nazywa się to właśnie symboliką kolorów i nie jest ona uniwersalna, zależy od kontekstów kulturowych, trendów, wieku oraz indywidualnych preferencji.
Kolory wzbudzają w nas uczucia podobnie jak muzyka. Pomagają nam wyrazić własne emocje, także te skrywane i podświadome. Jedne kolory działają na nas uspokajająco, inne wzbudzają silne emocje, niektóre pomagają w koncentracji, a inne powodują nasze pobudzenie. Na przykład udowodnione jest, że w czerwonym oświetleniu, reakcje człowieka są o 12% szybsze niż w oświetleniu o innym kolorze! Czasami kolorystyczne kody są tak głęboko zakorzenione w naszej psychice, że podświadomie czujemy, że coś jest nie tak – następuje zakłócenie poznawcze i rzeczy wydają się nieakceptowalne, dziwne czy niepoprawne (nic bardziej mylnego).
Jeśli w innych kulturach, w innych częściach świata, kolory zostają użyte wbrew ich znaczeniom, dzieje się dokładnie tak samo – np. na Zachodzie kolor biały kojarzy się ze ślubem, z czystością i niewinnością, natomiast dla buddystów jest kolorem żałoby, a w Chinach i Japonii kojarzy się z pechem i nieszczęściem.
Niektóre kolory i ich znaczenie są tak silne – że mimo że budki telefoniczne zniknęły z Londynu już kilka lat temu – każdy wciąż wie jaki miały kolor!
Należy wiedzieć, że teoria kolorów to w psychologii wiedza uniwersalna, choć oczywiście uzależniona od pochodzenia kulturowego i lokalnych tradycji i religii. Psychologia kolorów uwidacznia nasze skrywane tęsknoty, potrzeby i emocje oraz chwilowe nastroje. Kolory są najsilniejszym elementem naszych strojów i używamy ich by lepiej wyrazić siebie.
Kolory dzielimy na ciepłe (np. czerwony, pomarańczowy, żółty czy różowy), zimne (zielony, niebieski, fioletowy) i neutralne (biały, czarny, szary, brązowy). Psychologia kolorów nie zajmuje się do końca znaczeniom, jakie przypisywane są kolorom, a bardziej temu jaki wpływ kolory mają na ludzi. Jak można się domyśleć, z wiedzy naukowców pełnymi garściami korzystają także marketingowcy i spece od reklamy. Eksperci z Uniwersytetu Harvarda udowodnili, że kolor niebieski działa bardzo uspokajająco, za to czerwony zwiększa ciśnienie krwi i pobudza do działania.
Wiadomo też, że kolory oddziałują na siebie nawzajem. Wg teorii barw można dokładnie opisać, które kolory pasują do siebie, a które się ze sobą gryzą. Do takich analiz używa się powszechnie tzw. kół kolorów czy też kołowych wykresów. Jeden z pierwszych konceptów zaproponował w 1666 roku... Isaac Newton!
Kolory to olbrzymie pole do popisu zarówno dla naukowców badających ich postrzeganie, dla speców od reklamy, ale także dla nas – użytkowników, bo to od nas zależy jakimi kolorami się otoczymy i jakie wrażenie dzięki nim osiągniemy. I możemy się spierać czy to my wybraliśmy kolor czy to nasza podświadomość i potrzeba chwili, ale warto przyjrzeć się temu jakie znaczenie dany kolor reprezentuje. W kolejnych wpisach przybliżę Wam nieco symbolikę kolorów i pomogę dobrać odpowiednie kamienie naturalne do Waszych potrzeb i emocji!